Verkoop aan het management, een goed idee?
Het is een veelvoorkomende vraag die ondernemers ons stellen als we het gesprek aangaan over de mogelijkheden en onmogelijkheden bij verkoop van de onderneming. De vraag wordt vaak gesteld omdat ze willen weten of het a) een re?le optie is en b) wat daarbij komt kijken. Soms is er een directe aanleiding omdat ??n van de managers belangstelling heeft getoond. In dit artikel delen we onze ervaringen met overdrachten van onderneming aan het bestaande managementteam in met MKB.
In de medio valt steeds vaker te lezen dat het management de koper is van een MKB-onderneming. . We herken-nen deze groeiende trend uit onze praktijk. Een belangrijke oorzaak is dat het vinden van een geschikte koper voor veel MKB-ondernemingen niet eenvoudig is. Zeker niet als de eigenaar, naast aandeelhouder ook de rol van strateeg, directeur en financier vervult. De "passende" koper moet invulling ge-ven aan al deze taken en dat maakt een succesvolle overdracht niet eenvoudig. Omdat veel managers/bedrijfsleiders in de dagelijkse gang van zaken al invulling geven aan de strategie en visie van de onderneming, wordt een belangrijk deel van dit probleem omzeilt als zij zich als koper aandienen. Als ondernemer kunt
u inschatten of ze kunnen doorgroeien tot de eindverantwoordelijkheid van de directierol annex eigenaar.
Maar zelfs als de ondernemer overtuigd is van de kwaliteiten van zijn managers, wil dat nog niet zeggen dat het manage-ment kwalificeert als koper. Daarvoor is een positief antwoord nodig op de vragen of de managers het kunnen, wil-len en of ze in staat zijn de onderneming over te nemen.
Het kunnen slaat niet alleen op de eerdergenoemde capaciteiten, maar is een breder vraagstuk waarbij ook de persoonlijke thuissituatie, het karakter en levensfase een rol speelt. Wat betreft de persoonlijke en familiesituatie, moet
deze het wel toelaten om enig financieel risico's te (willen) lopen. Kort gezegd een onderneming overnemen zonder risico te lopen is een illusie. Het belang van de partner en familie speelt hier een belangrijke rol.
Als de capaciteiten aanwezig zijn, blijft de vraag of de managers het ook willen. De vraag lijkt eenvoudig, maar is lastig om te beantwoorden als we meenemen dat veel managers alleen in loondienst hebben gewerkt en geen goed beeld hebben wat er bij ondernemerschap allemaal komt kijken. Daarnaast speelt het karakter een belangrijke rol. Welke karaktereigenschappen iemand een geschikte ondernemer maakt, is een onderwerp waar veel over geschreven
MKB ADVIES PARTNERS
is. In onze ogen is ??n eigenschap een vereiste en dat is het durven nemen van (gecalculeerde) risico's. Persoon-lijkheden met een voorkeur voor risico aversie zijn zeker niet minder geschikte leiders, maar zullen onderne-merschap vaak als een (te) zware last ervaren. Tot slot is de motivatie ook afhankelijk van de mate waarin uw managers niet alleen een goede collega's zijn, maar ook een goed team vormen.
Als er een positief antwoord gegeven kan worden wat betreft het willen en kunnen, dan rest de vraag of over-name van uw onderneming door uw managers mogelijk gemaakt kan worden. Het gaat hier in hoofdzaak om een financi?le kwestie. Met de overname van een financieel gezonde MKB-onderneming is in de regel aanmer-kelijk meer kapitaal gemoeid dan uw managers priv? beschikbaar hebben. Gegeven dat de ondernemer een marktconforme prijs voor de aandelen wenst, dan is de financieringsbehoefte gelijk aan de marktconform prijs minus de beschikbare eigen middelen.
Het vervullen van deze financieringsbehoefte maakt het onvermijdelijk dat managers financi?le verplichtingen (schulden) aangaan. Daarbij maakt het niet uit of de financiering afkomstig is van een bank, investeerder (participatie-/investeringsmaatschappij) of van de ver-kopende ondernemer. Een koper loopt altijd financieel risico. We merken vaak dat ondernemers en managers in het duister tasten als het gaat om de mogelijkheden
van overnamefinanciering. Het is onze ervaring dat de meest van de bekende grote banken alleen bereid zijn een aandelenoverdracht te financieren als het om leningen gaat die groter zijn dan 1 miljoen en voor maximaal 50% van de overnamesom. Een gebruikelijk looptijd voor deze leningen is vijf jaar. Het ove-rige deel van de financieringsbehoefte zal door de verkopende ondernemer moeten worden verstrekt middels een aanzienlijke achtergestelde lening. De aflossing van deze lening zal pas over vijf jaar starten, zodra de banklening is afgelost.
In een traditionele management buyout wordt de financiering vertrekt door een niet bancaire investeerder. Afhankelijk van het profiel van de investeerder zal deze de financieringsbehoefte invullen door het verstrekken van leningen en het aankopen van een deel van de aandelen. Uw managementteam gaat dan samen-werken met deze financi?le partner. Het gaat te ver om alle investeringsmaat-schappijen en hun profielen te behan-delen, u vindt er veel bij de Nederlandse Vereniging Participatiemaatschappijen. Per definitie willen investeringsmaat-schappijen een gezond rendement maken op de verstrekte financiering. Dat is meestal alleen mogelijk als manage-ment kan laten dat de resultaten verder kunnen groeien na de overname. Uw management moet wel in zijn voor een dergelijke samenwerking.
Hoe kunt u dit aanpakken als u overtuigd bent van de capaciteiten en motivatie van uw managers? Hoewel geen enkele situatie gelijk is, adviseren we vooral om goed voor te bereiden. Dit onderwerp bespreekbaar maken, be?nvloedt de werkrelatie permanent en deze geest kan niet meer terug in de fles.
Als eerste moet het voor de ondernemer vast staan dat de onderneming verkocht mag worden. Zolang daar nog twijfel
over bestaat, is het te vroeg voor gesprek met management. Vervolgens laat u een onafhankelijke waardering uitvoeren om de marktconforme prijs vast te stellen. Daarna heeft u een beslissing te nemen over het deel van de koopsom dat uw be-reid bent om te financieren. Hier speelt uw financi?le situatie en wensen een belangrijke rol. Dit alles laat u uitwerken tot een voorstel ter overname van uw aandelen in de onderneming, waarin duidelijk staat wat de koopsom zal zijn en voor welk deel direct betaald zal moet worden en welk deel uw maximaal bereid bent te financieren.
Met dit complete voorstel bent u klaar voor een verkennend gesprek met uw managers. Als dat positief verloopt dan deelt u het uitgewerkt voorstel. Daarmee is er voldoende informatie beschikbaar, waarmee zij, samen met hun partners (en eventuele investeringsmaatschap-pij) tot een gedegen beslissing kunnen komen. Als uw managers de uitdaging te groot vinden of om een andere reden afhaken, dan hoeft de werkrelatie er niet onder te leiden. Zelfs als u daarna besluit om aan een derde te verkopen, dan is uw management niet gepasseerd.
Bij een positieve response van uw managers, vormt het voorstel het de basis voor de verdere uitwerking van het overnameplan.
Tot slot zien we dat zowel ondernemer als managers vaak onbekend zijn met het buyout proces. Als we daaraan het grote afbreukrisico bij betrokken partijen toevoegen, als de gesprekken niet in goede sfeer verlopen, dan is het belang van een zorgvuldig gemanaged proces helder. Bij MKB Advies Partners bege-leidt een ervaren overnamespecialist uw buyout traject van begin tot einde, zonder de relatie uit het oog te verliezen. Benieuwd hoe dat er voor u uit kan zien, we vertellen er graag meer over.
De Van Munster Media Groep houdt zich al jarenlang bezig met het vervaardigen en uitgeven van consumenten- en vakbladen, het bouwen van websites en shops en eigenlijk alles wat met tekst en beeld te maken heeft. Omdat de vraag vanuit externe bedrijven op dat gebied maar bl??f groeien, is vier jaar geleden de Van Munster Media Factory (VMMF) opgericht. Een bedrijf met alle disciplines onder ??n dak, dat is gespecialiseerd in het cre?ren en beheren van media in de breedste zin van het woord. "We zijn veel meer dan een standaard reclamebureau", aldus directeur Michael van Munster.
One-stop contentfabriek
Van Munster Media Factory
marketing en communicatie
Waar het voor de Van Munster Media Groep ooit begon met 'alleen' het maken en uitgeven van consumenten- en vakbladen, zijn de werkzaamheden door de jaren heen flink uitgebreid. Naast 'papier' kwam 'digitaal' en dat bracht volop nieuwe kansen en speelvelden met zich mee. Uiteraard werd voor de eigen merken volop content gemaakt in zowel woord als beeld, maar ook andere bedrijven schakelden steeds vaker de diensten van het Nijmeegse bedrijf in. "Niet alleen om teksten te schrijven en bijbehorende fotografie te verzorgen, maar steeds vaker ook om complete huisstijlen, marketingplannen, websites of webshops te ontwikkelen ?n maken", vertelt directeur Michael van Munster desgevraagd. "Alles wat we samen met de klant bedenken, kunnen we vervolgens namelijk daadwerkelijk in eigen huis realiseren."
VAN BEGIN TOT EIND
De term 'one-stop shop' klinkt soms bijna als een dooddoener, maar is wel de omschrijving die precies omvat wat VMMF is op het gebied van het cre?ren en beheren van media. "We kunnen onze opdrachtgevers helpen met elke gewenste media-uiting, of het nu online of offline is", legt Van Munster uit. "Onze tekstschrijvers, webdevelopers, marketingexperts en grafische creatievelingen denken mee met onze klanten. Samen met die klanten bepalen ze welke middelen het beste passen bij de doelstellingen en hoe de concurrentiepositie het best versterkt kan gaan worden. Dat kan van heel klein, het ontwerpen van een logo of het schrijven van een tekst bijvoorbeeld, tot heel groot. We hebben namelijk al diverse bedrijven begeleid vanaf het allereerste begin tot het succesvolle bedrijf van nu."
ALLES ONDER ??N DAK
Het team van VMMF kan bogen op een karrevracht aan ervaring. Voor de uitgeverstak van de Van Munster Media Groep wordt al meer dan vijftien jaar lang content gemaakt voor magazines, online platforms en externe bedrijven. Dat laatste is de afgelopen jaren flink gestegen. "Opdrachtgevers kunnen voor veel verschillende zaken bij ons terecht. Ontwerp, fotografie, tekst, webdesign en websitebouw, online marketing, mediaplanning, drukwerk, video maar ook voor het beheer of een analyse van je social media kanalen kun je bij ons aankloppen", legt Van Munster uit. "Wat dat betreft zijn we veel meer dan een standaard reclamebureau. We hebben letterlijk alle disciplines onder ??n dak zitten en kunnen dus bijzonder snel schakelen en creatieve idee?n omzetten in tastbare en zichtbare resultaten."
WEBDEVELOPMENT
Naast het echte 'content cre?ren' groeit VMMF ook flink verder op het gebied van webdevelopment. "Daarmee bedoelen we feitelijk alles wat met internet te maken heeft", geeft Van Munster aan. "Of het nu een eenvoudige website is voor een lokale hobbyclub, een uitgebreid en geautomatiseerd handelsplatform of alles daar tussenin, we kunnen het allemaal verzorgen. Onze ontwikkelaars hebben tientallen jaren ervaring, hebben het begin van het internet nog meegemaakt. Zo loop je als opdrachtgever dus nooit achter de feiten aan."
Meer informatie is te vinden op www.vanmunstermedia.nl
.jpg)
