“Ondernemers met een hoger energieverbruik zijn al een aantal jaren verplicht om milieu-investeringen te doen die zij binnen vijf jaar terug kunnen verdienen,” vertelt Coen Nap, directeur mkb bij Rabobank Randmeren. “Tijdens gesprekken en bijeenkomsten merk ik vaak dat veel ondernemers niet op de hoogte zijn van deze wettelijke verplichting. De overheid gaat nu handhaven, oftewel controleren of ondernemers aan deze verplichting voldoen. De handhavers bezoeken bedrijven. Als ze constateren dat een ondernemer niets heeft gedaan om de verplichtingen na te komen, of zelfs niet eens een plan heeft om een hoog energieverbruik terug te dringen, dan kunnen zij een forse boete opleggen. Het is dus wel belangrijk dat er meer aan gedaan moet worden om ondernemers goed te informeren over deze wettelijke verplichting.” Niet vanzelfsprekend “Energiebesparing en het duurzaam opwekken van energie zijn voor veel ondernemers niet vanzelfsprekend aantrekkelijke onderwerpen om zich mee bezig te houden,” zegt Ronald Cleijsen, voorzitter van NVOO (Noord-Veluws Ondernemers Overleg). “Het liefste focussen ze zich op de dagelijkse gang van zaken. Zeker in deze o zo moeilijke coronaperiode. Vandaar dat we deze onderwerpen als een verdienmodel presenteren. Weliswaar niet vanuit het primaire bedrijfsproces, maar wel degelijk een verdienmodel. Met deze benadering hopen we zoveel mogelijk ondernemers te bereiken.” Positief uitdragen Het Noord-Veluws Ondernemers Overleg bestaat uit een vertegenwoordiging van zes Bedrijvenkringen in de regio: Oldebroek, Elburg, Nunspeet, Harderwijk, Ermelo en Putten. Daarnaast is VNO-NCW betrokken. Tijdens de bijeenkomsten zijn gemeenschappelijke thema’s als parkmanagement, arbeidsmarkt en vestigingsbeleid de gespreksonderwerpen. In juni 2017 ondertekenden de aangesloten bedrijvenkringen het Energiebesparingsconvenant. Hierin beloven zij de doelstellingen van het landelijke Energieakkoord van de Sociaaleconomische Raad (SER) en het Gelders Energieakkoord positief uit te dragen naar hun achterban. Onder meer door het organiseren van verschillende informatieve bijeenkomsten waar ondernemers worden gestimuleerd en ondersteund bij het nemen van energiebesparende maatregelen. Puzzel van investeringen en besparingen Bob Bergkamp is wethouder in Oldebroek en voorzitter van de stuurgroep Regionale Energie Strategie (RES) Noord-Veluwe. Hij legt uit: “Omdat energiebesparing vaak onbekend terrein is voor ondernemers is er extra motivatie nodig. Zij zijn uiteraard vooral bezig met het leveren van hun producten en diensten aan hun klanten. Dan blijft er weinig tijd en ruimte over om structureel aandacht te besteden aan iets relatief onbekends. Bovendien zijn er weinig ‘kant- en klaar oplossingen’. De ondernemer stapt dus vrijwel altijd in een onderzoekstraject van een scan, de inventarisatie van mogelijke oplossingen, de selectie van de uitvoerende partijen enzovoorts. Het project Energieke Noord-Veluwse Bedrijven biedt de service van gratis advisering, toegespitst op de specifieke omstandigheden van de onderneming. Hierdoor krijgt een ondernemer een juiste indruk van de maatregelen die hij kan nemen voor zijn bedrijf, die hij vervolgens kan verwerken in een meerjarig investeringsplan. Een energiescan helpt bedrijven om de puzzel van investeringen en besparingen inzichtelijk te maken.” Beoordeeld op duurzaamheid Coen Nap: “Er valt absoluut voordeel te behalen met energiemaatregelen. En daar zijn ondernemers zich ook wel van bewust. Maar er zijn de nodige ondernemers die beslissingen hierover uitstellen, omdat zij verwachten dat de diverse toepassingen steeds beter worden en wellicht ook goedkoper. Dat maakt het lastig, want het is moeilijk in te schatten wanneer het beste moment is om in te stappen. Maar het gaat nu al om rendabele investeringen, dus mijn advies luidt dan ook om nu beslissingen te nemen. Gelukkig zien we ook wel degelijk een toename van deze investeringen. Althans, voor de coronaperiode. De terugverdientijd is de laatste tijd ook alsmaar korter geworden. Een ondernemer die deze investering laat schieten, is dus niet zo verstandig bezig. De huidige rentestand zorgt er ook nog eens voor dat investeren interessant is. Het gaat uiteraard niet alleen om kostenbesparingen. Ondernemers nemen zeker ook beslissingen met als motivatie om het milieu te verbeteren. Vergeet niet dat bedrijven door leveranciers, klanten en het grote publiek ook steeds scherper beoordeeld worden op duurzaamheid.” “Volgens mij worden de kansen die energiebesparing het bedrijfsleven biedt, toch nog te weinig gezien,” meent Ronald Cleijsen. “Nogmaals: Het ontbreekt ondernemers vaak aan tijd en kennis en de wettelijke verplichtingen zijn nog niet algemeen bekend. Maar de economische en maatschappelijke impact van energiebesparing bij bedrijven is groot en energiebesparing betekent geld besparen, opwekking betekent zelfs op termijn geld verdienen. Bovendien verhogen energiemaatregelen het comfort op de werkvloer en ze zijn maatschappelijk verantwoord. Per branche zijn er lijsten beschikbaar met maatregelen die zich binnen vijf jaar terugverdienen.” Bewezen aanpak “De doelgroep van het project bestaat uit bedrijven met een stroomverbruik tussen 50.000-200.000 kWh en een gasverbruik tussen 25.000-75.000 m3,” PROJECT ENERGIEKE NOORD-VELUWSE BEDRIJVEN Bob Bergkamp PAG.34 vervolgt hij. “Dat zijn in onze regio circa 1800 bedrijven. Onafhankelijke deskundigen adviseren geïnteresseerde bedrijven en geven ondersteuning bij het nemen van energiebesparende maatregelen. NVOO vindt het belangrijk dat ondernemers zo goed mogelijk geholpen worden. De adviesrapporten zijn het uitgangspunt voor concrete maatregelen. Daarom hebben we gekozen voor een bewezen aanpak die door Stichting Energieke Regio is ontwikkeld en die al in vele gemeenten en regio’s draait. Dit project steunt ook op ‘goed voorbeeld doet goed volgen’ en ‘hoort, zegt het voort’. Niet voor niets liggen er op het dak van het nieuwe kantoorpand/magazijn van het bedrijf waar ik leiding aan mag geven (Wivé Techniek in Nunspeet) 640 zonnepanelen. Omdat - als het realiseerbaar is - duurzame opwekking gewoon hoort bij modern ondernemen én omdat energiemaatregelen een hoog financieel rendement opleveren.” Financiering Coen Nap: “Als een ondernemer niet direct geld beschikbaar heeft om de adviezen op te volgen, zijn er prima financieringsmogelijkheden. Rabobank Nederland heeft de bevordering van duurzame economie, energiebesparing en het opwekken van duurzame energie tot speerpunten gemaakt. Daarom zijn wij ook als lokale banken betrokken bij initiatieven en projecten die duurzame energie mogelijk maken. We hebben dan ook middelen beschikbaar om initiatieven te steunen of een duw te geven. Niet elke ondernemer heeft geld op de plank liggen voor deze investeringen. En het is begrijpelijk dat de middelen die ze wel beschikbaar hebben, liever willen gebruiken voor hun primaire bedrijfsvoering, voor crisisbestrijding of voor innovaties. Daarom kunnen wij hen als Rabobank niet alleen helpen met een financiering voor dit doel, maar bijvoorbeeld ook met lease-oplossingen voor zonnepanelen. En door partijen bij elkaar te brengen die met slimme samenwerkingen veel voor elkaar kunnen betekenen.” Regionale Energie Strategie Bob Bergkamp: “Het project Energieke Noord-Veluwse Bedrijven kan niet los worden gezien van de Regionale Energie Strategie. Die vormt een belangrijke stap naar een energieneutrale regio. Het eerste doel is om te realiseren dat in 2030 ongeveer 60 procent van de gebruikte elektriciteit wordt opgewekt via zonne- en windenergie. Dat is ongeveer tien keer meer dan nu. Hiermee verlaagt de regio de uitstoot van broeikasgassen met bijna vijftig procent. De strategie richt zich dus op het grootschalig opwekken van duurzame energie. Daar hoort de inzet van zonnepanelen op daken bij. Ondernemers zullen nodig zijn om voorzieningen op de daken van hun bedrijfspanden te realiseren. Ondernemers kunnen ook een rol vervullen in het helpen bij het op grote schaal opwekken van energie op daarvoor bruikbare gronden. In de polder van Oosterwolde gaan we bijvoorbeeld met agrariërs in gesprek over de mogelijkheden voor zonne- en windenergie. Daarnaast is de bestaande kennis bij diverse bedrijven op het gebied van duurzaamheid van groot belang voor de uitvoering en realisatie van de Regionale Energie Strategie. De keuze voor locaties voor windmolens en zonnevelden kan botsen met andere belangen. Een belangrijke opgave is dan ook om die belangen met elkaar in overeenstemming te brengen. Daar staat tegenover dat het concept van de strategie tot stand is gekomen met ongeveer 130 vertegenwoordigers van maatschappelijke organisaties en andere partijen. De wijze waarop iedereen meedenkt en zijn betrokkenheid toont is bijzonder. Zo bouwen we samen verder aan een aantrekkelijke energieneutrale regio.”